Najwyższy szczyt świata

Czy wiesz, jaka jest najwyższa góra świata? To Mount Everest leżący na granicy Nepalu oraz Tybetu. Dawniej zdobycie szczytu wiązało się z wieloma trudnościami i wyrzeczeniami, obecnie jest to atrakcja dostępna w ofercie wielu firm organizujących komercyjne wyprawy. Chcesz dowiedzieć się, ile metrów ma Mount Everest i poznać najważniejsze informacje na temat tej góry? W takim razie zachęcamy do lektury poniższego artykułu.

Gdzie jest Mount Everest?

Mount Everest, inaczej Czomolungma, to szczyt leżący w Himalajach Wysokich, a więc najwyższym fragmencie całego pasma Himalajów. Do roku 1865 górę nazywano Szczytem XV, nazwę nadała jej Indyjska Służba Topograficzna. Później pojawiło się określenie Mount Everest, które wymyślono na cześć pochodzącego z Walii kartografa i geodety sir George’a Everesta (mężczyzna zapoczątkował prace nad mapą Indii). Czomolungma to tybetańska nazwa góry, którą tłumaczy się jako ‘Bogini Matka Śniegu’ lub ‘Bogini Matka Ziemia’. Z kolei Nepalczycy określają Mount Everest mianem Sagarmatha, czyli ‘Czołem Nieba’. Ponieważ jest to najwyższy szczyt Himalajów, często mówi się o nim, że jest ‘dachem świata’ oraz ‘górą gór’.

Mount Everest – wysokość

Ile metrów ma Mount Everest? Pierwszego pomiaru wysokości góry dokonano w 1849 roku z odległości ok. 150 m od szczytu. Wykorzystano do tego teodolit, czyli geodezyjny instrument służący do pomiarów kątów pionowych i poziomych. 3 lata później dokonano obliczeń, na podstawie których stwierdzono, że Mount Everest (wtedy jeszcze Szczyt XV) to największa góra na świecie wśród tych, które udało się zmierzyć. W 1856 roku pojawiła się informacja, że wysokość Mount Everest to 8840 m n.p.m., jednak wartość ta zmieniała się na przestrzeni lat. W 1906 roku było to 8860 m n.p.m., a w 1922 roku 8863 m n.p.m., choć nie zgłoszono tego oficjalnie.

Kiedy w 1949 roku otworzono granice Nepalu, geodeci z Survey of India wykonali nowe pomiary geodezyjne, z punktów znajdujących się znacznie bliżej szczytu. 6 lat później ustalono, że wysokość Mount Everest to 8848 m n.p.m., ale oficjalnie w atlasach podawana była wartość 8850 m n.p.m., którą ustalono poprzez pomiar satelitarny z wykorzystaniem systemu GPS. W 2005 roku Chińczycy dokonali własnych pomiarów, wówczas ustalono, że najwyższy szczyt ziemi ma wysokość 8843,43 m n.p.m. Jednak Nepalczycy wciąż podawali wartość 8848 m n.p.m., a w 2010 roku wspólnie z Chińczykami ustalili, że w atlasach będą podawać dwie wysokości. Pierwsza, 8848 m uwzględnia czapę lodową, a 8844 m dotyczy wysokości szczytu bez czapy. Na początku grudnia 2020 roku władze Chin i Nepalu oznajmiły, że po raz kolejny dokonano oficjalnych pomiarów góry Mount Everest. Okazało się wtedy, że jej wysokość wynosi 8848,86 m n.p.m. Warto pamiętać, że wartość ta wciąż będzie się zmieniać, co wynika m.in. z ruchów tektonicznych.

Największa góra świata – kto pierwszy zdobył jej szczyt?

Wiele osób marzy o tym, aby zdobyć najwyższy szczyt świata. Za początek historii podbojów Mount Everest uznaje się rok 1904, kiedy to sir Francis Younghusband otrzymał zgodę na pierwszą brytyjską wyprawę w Himalaje od samego Dalajlamy. Pierwszym mieszkańcem Europy, który zobaczył najwyższy szczyt świata od strony południowej, był kapitan John B. C. Noel. W 1913 roku mężczyzna przemierzył Tybet w przebraniu buddyjskiego mnicha i doszedł na odległość ok. 65 km od szczytu, wówczas został zdemaskowany.

Oto krótkie kalendarium przedstawiające najważniejsze wydarzenia, w których najwyższa góra na świecie odgrywała pierwszoplanową rolę:

• 29 maja 1953 roku – pierwsze potwierdzone zdobycie szczytu, stanęli na nim Szerpa Tenzing Norgay oraz Nowozelandczyk Edmund Hillary.

• 16 maja 1975 roku – pierwsze kobiece wejście, dokonała tego Japonka Junko Tabei.

• 16 października 1978 roku – pierwsza Europejka i jednocześnie pierwszy Polak na szczycie, dokonała tego Wanda Rutkiewicz (była także trzecią kobietą w historii, której udało się zdobyć Mount Everest).

• 17 lutego 1980 roku – pierwsze zimowe wejście na najwyższy szczyt świata, dokonali tego Polacy: Krzysztof Wielicki i Leszek Cichy.

• 8 maja 1978 roku – pierwsze wejście na szczyt bez wsparcia tlenowego – dokonali tego Peter Habeler i Reinhold Messner.

• 20 sierpnia 1980 roku – pierwsze samotne wejście na szczyt, dokonał tego Reinhold Messner.

• 7 października 2000 roku – pierwszy zjazd na nartach (od szczytu do bazy), dokonał tego Davo Karničar.

• 14 maja 2005 roku – pierwsze lądowanie na wierzchołku góry helikopterem.

• 23 maja 2013 roku – najstarszy człowiek na szczycie, dokonał tego 80-letni Yūichirō Miura.

Jest wiele przesłanek świadczących o tym, że po raz pierwszy szczyt Everestu został zdobyty nie w 1953 roku, a nieco wcześniej, w 1924 roku. Zwłoki alpinisty, George’a Mallory’ego, który brał wówczas udział w wyprawie, odnaleziono w 1999 roku na wysokości 8230 m n.p.m. Razem z towarzyszącym mu Andrew Irvinem mógł on zdobyć wierzchołek góry i zginąć dopiero przy zejściu. Przypuszcza się, że mężczyźni dokonali tego ok. godziny 17, a to, że schodzili w nocy, ma potwierdzać informacja o schowanych w kieszeni Mallory’ego okularach przeciwsłonecznych. Ponadto przy jego ciele nie odnaleziono zdjęcia żony, które obiecał zostawić na szczycie.

Najwyższa góra na świecie – najbardziej tragiczne wypadki

Nie wszystkie wyprawy na Mount Everest kończą się powodzeniem i nie wszystkim udaje się wejść na sam szczyt góry. Z roku na rok wzrasta liczba wspinaczy, którzy chcą spełnić swoje marzenie o zdobyciu Mount Everest, a to wiąże się z dużą liczbą ofiar śmiertelnych. Szacuje się, że do tej pory podczas wejścia na ten szczyt Himalajów zginęło ponad 300 osób. Co pewien czas w mediach pojawiają się relacje wspinaczy, którzy wspominają, że w trakcie swojej wyprawy napotkali nawet kilkanaście ciał. Niektóre znajdują się nieopodal trasy lub na niej, inne są mniej widoczne, gdyż leżą w szczelinach i innych zakamarkach góry. W drodze na szczyt Mount Everest dochodzi nie tylko do pojedynczych wypadków śmiertelnych, ale i większych tragedii. Takim wydarzeniem było zejście lawiny 27 maja 1989 roku, kiedy to zginęła grupa polskich wspinaczy: Mirosław Dąsal, Zygmunt Andrzej Heinrich, Wacław Otręba, Mirosław Gardzielewski i Eugeniusz Chrobak (zmarł dzień później). Jedną z najgłośniejszych tragedii była ta z 1996 roku, kiedy w drodze na szczyt Czomolungmy zginęło 8 osób, uczestników wypraw komercyjnych. Wśród nich był m.in. Rob Hall, znany nowozelandzki himalaista. Na podstawie wydarzeń z tego dnia powstała książka ‘Wszystko za Everest’ (jej autorem jest Jon Krakauer, który sam brał udział w wyprawie), a później do kin trafił film ‘Everest’. Pod koniec kwietnia 2015 roku w rejonie Himalajów doszło do trzęsienia ziemi, jego siła wyniosła 7,9 w skali Richtera. To doprowadziło do oberwania się seraka (elementu lodowca) i powstania śnieżno-lodowo-kamiennej lawiny, która zeszła na bazę główną pod Everestem. W tym zdarzeniu śmierć poniosło 19 osób, a 61 zostało rannych. Dwa dni później zginęło trzech Szerpów, którzy naprawiali drogę prowadzącą przez lodospad Khumbu (zeszła na nich kolejna lawina).

Komercyjne wyprawy na Mount Everest

Dawniej najwyższa góra świata była niemal całkowicie niedostępna. Obecnie wystarczy zapłacić określoną kwotę, aby samemu wejść na Mount Everest i spełnić swoje marzenie. Przeciętnie koszt takiej wyprawy to kilkadziesiąt tysięcy dolarów. Dodatkowo, aby zdobyć ten znany szczyt górski, trzeba uzyskać specjalną licencję na wejście, jej cena to 11 tysięcy dolarów. Mimo tak wysokich kosztów udział w wyprawach na Mount Everest bierze coraz więcej osób. Wzbudza to sporo kontrowersji, gdyż próbę zdobycia szczytu jednego dnia podejmuje nawet kilkuset wspinaczy. Tłumy na szlaku sprawiają, że w wielu miejscach tworzą się korki, również w tzw. strefie śmierci, a więc na wysokości ponad 8000 m n.p.m. Co prawda uczestnikom wypraw często udaje się wejść na szczyt, ale nie wszystkim udaje się bezpiecznie dotrzeć do bazy. Z tego powodu coraz częściej pojawiają się apele, aby ograniczyć ilość komercyjnych wycieczek na najwyższe szczyty świata, w tym Mount Everest. Osoby, które wybierają się na tego typu wyprawę, muszą mieć świadomość, że jest to niebezpieczne. Trzeba dobrze przygotować się do niej zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Niezbędny jest też odpowiedni sprzęt, w tym solidne, damskie lub męskie buty zimowe, lodowe czekany czy okulary lodowcowe.

Czy Mount Everest to najtrudniejszy do zdobycia szczyt świata?

Mount Everest jest najwyższą górą na świecie, ale wiele prób jej zdobycia zakończyło się sukcesem. Nie o każdym szczycie można powiedzieć to samo. Jest kilka takich, na których wierzchołku wciąż nie stanęła stopa człowieka i wciąż niewiele wiemy na ich temat. Niezdobyte dotychczas szczyty to m.in.:

• Kabru North – wysokość góry to 7394 m n.p.m.. Kabru North jest najwyższym szczytem masywu Kabru. W 2004 roku podjęto próbę jego zdobycia, ale zrezygnowano z tego pomysłu ze względu na zagrożenie lawinowe.

• Gangkhar Puensum – wysokość góry to 7570 m n.p.m., jest najwyższym szczytem Bhutanu i jednocześnie najwyższym niezdobytym do tej pory szczytem świata. W 2003 roku wydano całkowity zakaz wspinaczki na Gangkhar Puensum, tłumacząc to brakiem szacunku wspinaczy dla religii i kultury.

• Tongshanjiabu – wysokość góry to 7207 m n.p.m., znajduje się na granicy Bhutanu i Tybetu. Tongshanjiabu to mało znany szczyt, a jedyne informacje na jego temat przekazali uczestnicy koreańskiej wyprawy, którzy zdobywali leżącą w pobliżu górę Shimo Kangri.

Osoby marzące o wejściu na Mount Everest muszą zdawać sobie sprawę z tego, że nie jest to zwykła wędrówka po górach, takich jak Bieszczady, Tatry czy nawet Alpy. Zdobywanie ośmiotysięczników jest traktowane jako sport wyczynowy, wymaga to wielu lat treningów oraz himalajskiego doświadczenia. Takie wyprawy są wyczerpujące pod względem fizycznym i psychicznym. Trzeba też mieć świadomość, że wejście na szczyt to nie wszystko, na pierwszym miejscu zawsze należy stawiać swoje bezpieczeństwo, zdrowie i życie.