10 atrakcji w Górach Stołowych

Góry Stołowe są nieco mniej popularne w porównaniu do Tatr czy Bieszczad, jednak warto przynajmniej raz je odwiedzić. Wiele osób uważa, że to jedno z najpiękniejszych pasm górskich w naszym kraju. Jakie atrakcje czekają na nas w Górach Stołowych? Czy taka wycieczka to dobra propozycja dla rodzin z dziećmi? Sprawdziliśmy to.

Gdzie leżą Góry Stołowe?

Góry Stołowe to Sudety, a dokładniej jedno z należących do Sudetów pasm, jego długość wynosi ok. 42 km. W geologicznej budowie skał dominują piaskowce, które pochodzą z permu ery paleozoicznej, szacuje się, że mogą mieć nawet 300 milionów lat. Skąd wzięła się ich nazwa? Jeśli przyjrzymy się górom z większej odległości, zauważymy, że wyglądają jak płaski stół. Miejscami ich pionowe krawędzie opadają kilkaset metrów w dół, a na skutek erozji w składach powstały oryginalne formy, tworząc w ten sposób ostańce. To m.in. Błędne Skały oraz Szczeliniec Wielki i Szczeliniec Mały, czyli znane przyrodnicze atrakcje, z jakimi kojarzą się Góry Stołowe. Na tym terenie w 1993 roku utworzono park narodowy, jego powierzchnia to niecałe 64 km2 (tym samym jest to jeden z najmniejszych parków narodowych w naszym kraju).

Góry Stołowe zapewniają trasy dostosowane do potrzeb każdego z nas. Do wyboru mamy zarówno stosunkowo krótkie, jak i znacznie dłuższe szlaki, pozwalające na wędrowanie przez cały dzień. Z pewnością przypadną one do gustu doświadczonym wędrowcom, a także tym początkującym. Na wycieczkę nie trzeba zabierać ze sobą profesjonalnego sprzętu, wystarczy zadbać o wodę i prowiant, a także wygodne, męskie lub damskie buty trekkingowe.

Jakie atrakcje turystyczne skrywają Góry Stołowe? Mamy ich wiele do wyboru, pasmo jest podzielone na 5 części:

• Właściwe Góry Stołowe – najwyższy szczyt to Szczeliniec Wielki, 919 m n.p.m.,

• Broumowskie Ściany – najwyższy szczyt to Bożanowski Szpiczak, 783 m n.p.m.,

• Wzniesienie Ostaša – jego wysokość wynosi 700 m n.p.m.,

• Adršpašskoteplické skály – najwyższy szczyt to Čáp, 785 m n.p.m.,

• Zawory – najwyższy szczyt to Róg, 712 m n.p.m.

Szczeliniec Wielki to najwyższy szczyt pasma Góry Stołowe (dokładniej jest nim punkt noszący nazwę Fotel Pradziadzia). Należy on do Korony Gór Polskich, a prowadzi do niego kręty szlak złożony z 665 schodów. W okolicach szczytu kręcono sceny do filmu ‘Opowieści z Narnii: Książę Kaspian’. Szczeliniec Wielki to labirynt pełen skał mających oryginalne kształty. Nie należy się więc obawiać, że zwiedzając Góry Stołowe z dziećmi, szybko zaczniemy się nudzić. Istotne jest też to, że na szczyt bez trudu można wejść z maluchem, nawet niemowlakiem. Na wysokości 905 m n.p.m. znajduje się schronisko PTTK ‘Na Szczelińcu’, do którego nie prowadzi żadna droga, tym samym nie dojedzie do niego samochód. W obiekcie można przenocować i odpocząć, a także zjeść posiłek. Jednak Park Narodowy Gór Stołowych to także inne atrakcje. Te najciekawsze opisujemy poniżej.

Góry Stołowe – najważniejsze atrakcje regionu

W okolicach Gór Stołowych są bardzo ciekawe miejsca, które bez wątpienia przypadną do gustu zarówno młodszym, jak i starszym turystom. Są to:

• Błędne Skały – pytając o atrakcje, jakie mogą zapewnić Góry Stołowe i okolice, z pewnością wiele osób wspomni o Błędnych Skałach. To bloki skalne znajdujące się na wysokości ponad 850 m n.p.m., które tworzą labirynt. Leżą one na polsko-czeskiej granicy, znajduje się tutaj punkt widokowy, a przejście uatrakcyjniają drewniane pomosty. Z Błędnych Skał można podziwiać Szczeliniec Wielki i Mały, miejscowość Machov, niekiedy dobrze widoczne są również Karkonosze.

• Szosa Stu Zakrętów – droga wojewódzka łącząca DW 385 z DK8. To bardzo malownicza trasa, pokonując ją, można podziwiać niepowtarzalne widoki (pod tym względem można porównać ją do małej i wielkiej pętli bieszczadzkiej). Prowadzi ona wzdłuż skalnych filarów Radkowskich Skał i kamieniołom, zawraca do Karłowa po Stroczym Zakręcie i dalej biegnie u stóp Szczelińca Wielkiego.

• Skały Puchacza – odsłonięte urwisko skalne o wysokości kilkuset metrów, odsłonięte na skutek prac eksploatacyjnych kamieniołomu. Znajduje się ono na południowej krawędzi środkowego piętra Gór Stołowych, pomiędzy Urwiskiem Batorowskim a Narożnikiem. Na krawędzi Skał Puchacza jest punkt widokowy, z którego rozpościera się panorama na Obniżenie Dusznickie, Wzgórza Lewińskie, Góry Orlickie oraz Bystrzyckie. Na wschód od wyrobiska znajdziemy niewielką kapliczkę i kamienny krzyż z 1818 roku.

• Skalne Grzyby – skupisko skał znajdujące się w południowo-wschodniej części gór, są rozrzucone na wysokości 680 – 700 m n.p.m. Skalne Grzyby przypominają swoim kształtem bramy, maczugi i baszty. Trasa prowadzi przez las, dlatego podczas spaceru można odetchnąć świeżym powietrzem. Co prawda pierwsze imponujące skały można zauważyć dopiero po ok. 40 minutach marszu, ale Skalne Grzyby robią duże wrażenie na dzieciach i dorosłych.

• Skalne Miasto Adrspach – Góry Stołowe to nie tylko Szczeliniec Wielki, Skały Puchacza czy Skalne Grzyby. Na terenie Czech, bardzo blisko polskiej granicy, znajduje się Skalne Miasto Adrspach. Jest ono otwarte przez cały rok, dlatego można się tam wybrać zarówno w okresie wiosenno-letnim, jak i jesienno-zimowym. Skały są zbudowane z piaskowca, a ich wysokość to nawet 100 m. Wybierając się w to miejsce, można przy okazji zwiedzić Czechy. Góry Stołowe i ich atrakcje cieszą się coraz większą popularnością, dlatego w szczycie sezonu w Adrspach można spotkać bardzo wielu turystów. Niemniej jednak warto się tu wybrać, po tym skalnym mieście biegną dwa szlaki. Na jego terenie jest jezioro z kaczkami, różnego rodzaju formacje skalne, a także wodospad. Co istotne, Adrspach można zwiedzać razem z psem. Góry Stołowe to odpowiednie miejsce dla osób chcących wypoczywać ze swoimi czworonogami.

• Kopa Śmierci – Góry Stołowe to skalne miasta (Błędne Skały również do nich należą), a także szczyty, z których można podziwiać piękne widoki. Warto wybrać się zarówno na Szczeliniec Wielki i Mały, jak również na Kopę Śmierci, której wysokość wynosi 830 m n.p.m. Jest tutaj punkt widokowy, a na szczyt prowadzi leśny szlak. Nie jest on tak często wybierany przez turystów, dlatego można nim swobodnie spacerować i cieszyć się spokojem. Na jednej ze skalnych ścian Kopy Śmierci znajdują się duże, okrągłe formy, w efekcie czego przypomina ona czaszkę.

Góry Stołowe – zwiedzanie po zejściu z popularnych szczytów

Góry Stołowe to nie tylko szlaki piesze prowadzące na konkretne szczyty. Kiedy już zmęczymy się wędrówką, warto zejść na dół, gdyż u podnóży tego pasma również znajdują się godne uwagi atrakcje. To przede wszystkim:

• Kaplica Czaszek – znajduje się w Czermnej (części miejscowości Kudowa-Zdrój). To niewielka, barokowa budowla, której ściany i sufit wyłożono ludzkimi czaszkami, jest ich ok. 3000. W ten sposób w XVIII wieku miejscowy proboszcz postanowił upamiętnić zmarłych, których groby odkryto w okolicy. Były to ofiary lokalnych bitew, a także epidemii. Zwiedzanie Kaplicy Czaszek jest możliwe codziennie poza poniedziałkami, a raz w roku odbywa się tutaj msza święta, o północy z 14 na 15 sierpnia.

• Kudowa-Zdrój – uzdrowisko u podnóża Gór Stołowych, jedno z najstarszych w całej Europie. Miejsce to odwiedzał Winston Churchill, a obiekty sanatoryjne znajdziemy we wszystkich częściach miejscowości (największe skupisko znajduje się w centrum). Miejsca, które warto odwiedzić to przede wszystkim: Park Zdrojowy z XVII wieku, Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego, Muzeum Żaby i Muzeum Minerałów. W Kudowie-Zdroju jest także park linowy oraz aqua park.

• Duszniki-Zdrój – kolejna miejscowość uzdrowiskowa, w której znajduje się m.in. Dworek Chopina. Od zawsze skupiało się w nim kulturalne życie Duszników, w 1826 roku Fryderyk Chopin zagrał tutaj charytatywny koncert. Co roku w pierwszej połowie sierpnia w dworku organizowany jest Międzynarodowy Festiwal Chopinowski, odbywa się tu również Festiwal Mendelsona i Muzyka Epok. Inne miejsca, które warto zobaczyć w miejscowości to: Park Zdrojowy, Pijalnia Wód Mineralnych czy Muzeum Papiernictwa (to jedyna profesjonalna placówka tego typu w naszym kraju).

• Fort Karola – znajduje się przy Drodze Stu Zakrętów, widać stąd panoramę na Szczeliniec Wielki. Fort Karola wybudowano w 1790 roku, była to potężna strażnica, z której kontrolowano drogę do Radkowa. Miejsce opuszczono w XIX wieku i zaczęło popadać w ruinę. Zachowała się jednak platforma widokowa, fragment muru, a także pozostałości po bramie i oknach.

Góry Stołowe – polecane szlaki dla dzieci i dorosłych

Bardzo często rodzice zastanawiają się, czy warto wybrać się z pociechami w Góry Stołowe. Są tutaj szlaki dla dzieci, które nie wymagają bardzo dobrej kondycji fizycznej, dlatego pokonanie ich z maluchami nie powinno stanowić dużego problemu. Dla wielu rodzin obowiązkowym punktem na wakacyjnej mapie są Błędne Skały. Aby do nich dotrzeć, należy pokonać szlak o długości ok. 3 km, a przejście samego labiryntu zbudowanego ze skał zajmuje średnio 60 minut. Z 4- czy 5-letnim dzieckiem można też bez przeszkód zdobyć szczyt Szczeliniec Wielki, wybierając żółty szlak. Jego początek to Dom Wypoczynkowy Szczelinka, trasa najpierw jest szutrowa, a później zmienia się w kamienistą i nieco stromą, dlatego warto zachować ostrożność. Jeśli obawiamy się, że pociechy nie poradzą sobie z takim podejściem, możemy wybrać inny szlak, czerwony, czyli brukowaną drogę z kamiennymi schodami. Po zdobyciu szczytu schodzi się trasą turystyczną prowadzącą do Karłowa, która często rozbudza wyobraźnię. Znajduje się na niej wiele ciekawych formacji skalnych: Ucho Igielne, Małpolud, Piekiełko, Diabelska Kuchnia i Czyściec.

Nocleg w Górach Stołowych

Nocleg to jedna z najważniejszych kwestii, o jaką trzeba zadbać, planując wyjazd w Góry Stołowe. Agroturystyka jest dobrze rozwinięta w tej części Polski, dlatego znalezienie odpowiedniego gospodarstwa nie powinno zająć dużo czasu. Tego typu obiekty znajdują się w wielu pobliskich miejscowościach: Polanicy-Zdroju, Dusznikach-Zdroju, Radkowie czy Wambierzycach. Możemy również zdecydować się na komfortowe, kilkuosobowe domki. Góry Stołowe nie są tak popularne jak inne górskie pasma w naszym kraju, ale w tym regionie znajdują się też hotele, również takie oferujące SPA czy kryty basen.

Ciekawostki na temat Gór Stołowych

Osoby, które przynajmniej raz odwiedziły Góry Stołowe, uważają, że jest to jeden z najpiękniejszych i najbardziej magicznych zakątków Polski. Można tutaj spotkać wiele różnych zwierząt, w tym: Salamandry plamiste, borsuki, czarne bociany, żmije zygzakowate, a nawet muflony. Miłośników biegania z pewnością zainteresuje to, że w tym regionie kraju regularnie odbywa się Supermaraton Gór Stołowych, którego trasy prowadzą malowniczymi szlakami turystycznymi. Odbywa się tu także zimowy półmaraton, bierze w nim udział nawet kilkaset osób.

Góry Stołowe to także wiele legend i tajemnic. Za pana i władcę tego pasma uznaje się Liczyrzepę, który może przybierać różne postaci, przykładowo niedźwiedzia. Początkowo był on przedstawiany jako demon i zły duch, na jego temat krąży wiele opowieści. Podobno to właśnie Liczyrzepa stworzył Błędne Skały. Obecnie jest on duchem gór, który pomaga zbłąkanym turystom i straszy tych, którzy chcą za bardzo się do niego zbliżyć lub lekceważą potęgę gór. Postać Liczyrzepy jest bardzo popularna, jego imieniem nazywane są pensjonaty, pojawia się także na pocztówkach i różnego rodzaju pamiątkach.

W pobliżu Gór Stołowych znajduje się miejscowość Wambierzyce. Szczególnie popularne wśród turystów jest Sanktuarium Matki Bożej Wambierzyckiej Królowej Rodzin, do którego organizowane są pielgrzymki. O miejscowości stało się głośno za sprawą legendy mówiącej o tym, że w XIII wieku Jan z Raszewa doświadczył tu cudu i odzyskał wzrok.

Góry Stołowe to odpowiednie miejsce na wyjazd w szczególności dla początkujących wędrowców, obawiających się bardzo stromych i trudnych szlaków. Można się tutaj bez przeszkód wybrać z dziećmi (także kilkumiesięcznymi). Z wakacji spędzonych w tym miejscu na pewno będą zadowoleni też miłośnicy przyrody i ciszy. W Górach Stołowych można bez trudu znaleźć mało uczęszczane szlaki, choć warto pamiętać, że do większości atrakcji konieczne jest dojechanie własnym autem.