Jeziora w Polsce – Które warto odwiedzić?

Nie trzeba wyjeżdżać za granicę, aby przyjemnie spędzić urlop. W Polsce jest sporo ciekawych do odwiedzenia miejsc, m.in. Tatry, Bieszczady czy Bałtyk. Dla wielu osób gwarancją udanego wypoczynku jest pobyt nad jeziorem, a w naszym kraju nie brakuje tego typu zbiorników wodnych. Które z nich warto wybrać? Oto kilka propozycji.

Ile jest jezior w Polsce?

Jeziora Polski to bardzo interesujący i przede wszystkim obszerny temat. Szacuje się, że tego typu zbiorników wodnych w naszym kraju jest ponad 7000 (minimum 7081, takie są wyliczenia naukowców). Ciekawe jest to, że zajmują one jedynie 1% powierzchni Polski, większość z nich jest płytka i stosunkowo niewielka. Dla porównania w Finlandii jest ok. 188 tysięcy jezior, a w Norwegii 450 tysięcy.

Często słyszy się, że najwięcej jezior w naszym kraju jest na Mazurach, ale nie jest to prawda. Miłośnicy wypoczynku w takich miejscach powinni wybrać się na Pomorze. W skład Pojezierza Pomorskiego wchodzi ponad 3 tysiące jezior, w tym Śniardwy, czyli największe jezioro w Polsce.

Jakie jest najmniejsze jezioro w Polsce?

Warto wiedzieć nie tylko, jaki jest największy akwen w naszym kraju, ale i najmniejszy. Znajduje się on w województwie zachodniopomorskim, powiecie wałeckim, a dokładnie w gminie Czołpa. To jezioro Bukowo, jednak trudno jednoznacznie określić jego wielkość. W zależności od źródła powierzchnia tafli wody w tym zbiorniku to 15,3 – 18,5 ha, a więc mniej niż 0,2 km2. Co to oznacza? Jezioro Bukowo jest mniejsze od znacznie bardziej popularnych, również niewielkich akwenów: Czarnego Stawu pod Rysami czy Wielkiego Stawu Polskiego, także zlokalizowanego w Tatrach.

Wysokość lustra wody w jeziorze Bukowo wynosi 104,5 m n.p.m. Jego średnia głębokość to 4,5 – 4,9 m, a szerokość 320 m (w najszerszym miejscu). Całkowita długość tego zbiornika wodnego to 840 m. Warto pamiętać, że Bukowo to nie jedyna używana w przypadku tego jeziora nazwa. W niektórych źródłach pojawia się też Bukowo Duże oraz Bukowo Wielkie. Mimo że zbiornik jest niewielki, jego otoczenie według wielu osób jest bardzo malownicze. To jedna z tych pozycji, która powinna znaleźć się na liście uwzględniającej polecane jeziora w Polsce na wakacje.

Hańcza – najgłębsze jezioro w Polsce

Jezioro Hańcza jest najgłębszym tego typu zbiornikiem wodnym w naszym kraju i z pewnością warto je odwiedzić. Jego powierzchnia wynosi 304,04 ha, maksymalna szerokość 1150 m, a długość 4530 m. Średnia głębokość akwenu to 38,7 m, ale maksymalna jest znacznie większa, ok. 108,5 m. Hańcza znajduje się na terenie Suwalskiego Parku Krajobrazowego. Jezioro w całości zostało objęte ochroną rezerwatową, a powstało na skutek roztopu wód polodowcowych w głębokiej rynnie, która została stworzona przez lodowiec. Przez zbiornik przepływa znana rzeka Czarna Hańcza. Jezioro Hańcza jest siedliskiem wielu reliktowych gatunków zwierząt, w tym sielawy, głowacza pręgopłetwego i skandynawsko-bałtyckich skorupiaków.

Zbiornik jest uznawany za atrakcyjne miejsce do nurkowania. Woda w jeziorze nie jest ciepła, ale za to bardzo czysta. Brzegi i dno są pokryte dużymi głazami narzutowymi, dlatego zejście pod powierzchnię wody może być bardzo dobrą zabawą i ciekawym doświadczeniem. Jezioro Hańcza jest znane w szczególności nurkom technicznym oraz rekreacyjnym, ale cieszy się ono popularnością także ze względu na przyjazny mikroklimat i smaczną, regionalną kuchnię.

Dołgie Małe, czyli najpłytsze jezioro w Polsce

Najpłytsze jezioro w naszym kraju to Dołgie Małe, jego średnia głębokość to ok. 70 cm (w najgłębszym punkcie 170 cm). Powierzchnia zbiornika wynosi 6,3 ha, a jego słabo rozwinięta linia brzegowa liczy ok. 1 km. Nie jest to często odwiedzane miejsce, choć osoby, które tu trafiają, przyznają, że jest ono bardzo malownicze. Jezioro Dołgie Małe to jeden z punktów na tzw. szlaku trzech jezior, obejmującym też dwa inne zbiorniki wodne: Dołgie Duże o powierzchni 156 ha oraz Gardno o powierzchni 2500 ha. To, co zasługuje na uwagę w przypadku akwenu Dołgie Małe to krystalicznie czysta woda i świeże powietrze. Jest to jedno z najmniejszych jezior w całym Słowińskim Parku Narodowym. W pobliżu znajdują się wydmy, sosnowe bory i bagienny bór.

Zadni Mnichowy Stawek – najwyżej położone jezioro w Polsce

Tatry to góry pełne rekordów, bo to właśnie na ich terenie znajduje się m.in. najwyżej położone schronisko czy najstarszy schron turystyczny. Jest tutaj również najwyżej położone jezioro w kraju, na wysokości ok. 2070 m n.p.m. To Zadni Mnichowy Stawek, który znajdziemy w Dolinie Za Mnichem, na Zadniej Galerii Cubryńskiej. Nie jest to duże jezioro, jego powierzchnia wynosi 0,04 ha, a dokładny rozmiar to: 35 m x 15 m. Według Józefa Nyki, polskiego alpinisty i taternika, głębokość tego zbiornika wodnego wynosi 1,1 m. Przez ok. 10 miesięcy, a więc prawie cały rok, jezioro jest pokryte lodem. Znajduje się ono wśród wysokich bloków skalnych.

Osadnik Gajówka – tzw. polskie Malediwy

Osadnik Gajówka to wyjątkowe, bo lazurowe jezioro w Polsce. Ten sztuczny zbiornik wodny znajduje się w województwie wielkopolskim, w gminie Przykona, w pobliżu granicy z województwem łódzkim. Ma on pochodzenie produkcyjne, do lat 70. XX wieku był wyrobiskiem Kopalni Węgla Brunatnego Adamów, a później wykorzystywano go jako składowisko popiołów i żużli Elektrowni Adamów. Po zalaniu wodą Osadnik Gajówka stał się bardzo ciekawą atrakcja turystyczną Wielkopolski. Woda ma charakterystyczny, turkusowy kolor, za który odpowiada transportowany tu dawniej węglan wapnia.

Powierzchnia jeziora Osadnik Gajówka to ok. 100 ha. Ze względu na silnie zasadowy odczyn wody, a także grząskie, nieustabilizowane brzegi, kąpiel w tym miejscu jest zabroniona. To samo dotyczy spacerowania obwodem zbiornika. Niemniej jednak akwen cieszy się dużą popularnością. W jego północnej części powstał specjalny punkt widokowy.

Wielki Staw – największe polodowcowe jezioro cyrkowe Karkonoszy

Położony w Karkonoszach Wielki Staw to jezioro o powierzchni 8,321 ha, którego maksymalna głębokość wynosi 24,4 m. Długość jego linii brzegowej to 1540 m. Przy brzegach można zauważyć subalpejską roślinność: Brzozę karłowatą, wierzbę lapońską, jak również kosodrzewinę. W wodzie żyją m.in. traszki górskie, pstrągi potokowe oraz ropuchy szare. Teren wokół Wielkiego Stawu jest ścisłym rezerwatem, dlatego został objęty zakazem wstępu. Jezioro można oglądać znad Kotła Wielkiego Stawu, obok którego przechodzą dwa szlaki turystyczne. Niemniej jednak to nie oznacza, że jest ono mniej interesujące w porównaniu np. do Hańczy. Pytając o najładniejsze jeziora w Polsce, wielu turystów wspomina właśnie o położonym w Karkonoszach Wielkim Stawie.

Jeziorak – najdłuższe jezioro w Polsce

W północno-wschodniej części kraju, w obrębie Pojezierza Iławskiego, znajduje się najdłuższe jezioro w Polsce. To Jeziorak, czyli zbiornik wodny, który jednocześnie jest szósty pod względem powierzchni (31,5 km2). Jego cechą wyróżniającą jest duża ilość zatok, półwyspów i wysp, tych ostatnich jest 16, a największa to Wielka Żuława. Jeziorak po zachodniej stronie jest zalesiony, to teren Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego, a po wschodniej stronie są głównie łąki.

Całkowita długość jeziora wynosi 27,5 km, jego maksymalna głębokość to 12 m, a średnia 4,3 m. W najszerszym miejscu zbiornik mierzy 2000 m, a w najwęższym 300 m. Jeziorak jest połączony z Kanałem Elbląskim, żeglowną drogą morską. Nazwa akwenu znajduje się na liście przedstawiającej jeziora rynnowe w Polsce, czyli jeziora polodowcowe, które wypełniają obniżenie rynny polodowcowej.

Jakie są najpiękniejsze jeziora w Polsce?

Największe, najgłębsze, najwyżej położone czy najdłuższe jezioro w Polsce to nie wszystko. Przygotowaliśmy też zestawienie najpiękniejszych zdaniem turystów zbiorników znajdujących się na terenie naszego kraju. Oczywiście jest to tylko kilka popularnych propozycji na krótszy lub dłuższy wyjazd:

♦ Jezioro Niegocin – zbiornik morenowy w województwie warmińsko-mazurskim, leżący na terenie Krainy Wielkich Jezior. Jego powierzchnia wynosi 2604 ha, a głębokość sięga do prawie 40 m. Jezioro ma zróżnicowane dno, jego brzegi przeważnie są niskie, a linia brzegowa o długości ok. 35 km jest dobrze rozwinięta. W pobliżu znajduje się wiele ośrodków turystycznych i znane miejscowości, m.in. Giżycko, Bystry i Wilkasy. Nad jeziorem jest kąpielisko, plaża oraz port Żeglugi Mazurskiej.

♦ Jezioro Czorsztyńskie – zaporowy zbiornik wodny na Dunajcu, znajdujący się między Pieninami a Gorcami. Jego długość wynosi 9 km, a średnia głębokość to 18,9 m. Akwen zlokalizowany jest na terenie jednego z bardziej popularnych regionów w kraju, jakim jest Małopolska. Jeziora w tej części Polski, w szczególności Czorsztyńskie, są chętnie odwiedzane przez turystów m.in. ze względu na wyjątkowe krajobrazy. Są tutaj zamki (w Czorsztynie i Niedzicy), elektrownia, a także zapora. Latem można zdecydować się na widokowy rejs statkiem, a zimą wybrać się na pobliską Górę Wdżar.

♦ Łebsko – trzecie jezioro w Polsce pod względem wielkości, jego powierzchnia to 7140 ha. Jest ono położone w województwie pomorskim, na terenie powiatów słupskiego i lęborskiego. Co więcej, akwen znajduje się na terenie Słowińskiego Parku Narodowego i jest uznawany za Międzynarodową Ostoję Ptaków IBA oraz częścią programu Natura 2000. W sezonie wakacyjnym na jeziorze odbywa się żegluga pasażerska z przystani w Rąbce (dzielnica Łeby), stąd można wybrać się do Muzeum Wsi Słowińskiej lub Muzeum Wyrzutni Rakiet. Część powierzchni jeziora wydzielono do wędkowania z łodzi, możliwe jest też łowienie ryb z brzegu. Łebsko znajdziemy również na liście przedstawiającej jeziora przybrzeżne w Polsce.

♦ Jezioro Czyste – nazywane również Jeziorem Jasnym, znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego Pojezierza Iławskiego. Powierzchnia zbiornika wynosi 11 ha, a jego średnia głębokość to ok. 8,5 m. Woda jest tu bardzo czysta i przejrzysta, a ponieważ światło dociera na głębokość 14 – 15 m, dno prawie w każdym miejscu jest dobrze widoczne z brzegu. Pytając o najczystsze jeziora w Polsce, większość turystów na pewno jako pierwsze wymieni Jezioro Czyste. Ponieważ jest to rezerwat przyrody, kąpiele i wędkowanie są zabronione. Mimo że trudno tutaj aktywnie spędzić cały dzień, warto odwiedzić to miejsce i przekonać się, jak przejrzysta może być woda w jeziorze.

♦ Morskie Oko – największe jezioro w Tatrach, dla wielu osób także najpiękniejsze w tym paśmie gór. Jest ono położone przy Mięguszowieckich Szczytach, w Dolinie Rybiego Potoku (na wysokości 1395 m n.p.m.). Powierzchnia jeziora to prawie 35 ha, a jego długość wynosi 862 m. Można stąd podziwiać wiele tatrzańskich szczytów, m.in.: Opalony Wierch, Cubrynę, Wołową Turnię, Rysy i Siedem Granatów. Do zbiornika wpływają dwa potoki. To jedno z nielicznych, naturalnie zarybionych jezior na terenie Tatr, jest tu stanowisko lipieni i pstrągów. Brzegi są porośnięte przez limbę i kosodrzewinę, występują tu również rzadkie gatunki roślin, w tym wełnianeczka alpejska i tojad kosmaty. Woda w Morskim Oku ma zielonkawy kolor. Z tym miejscem wiąże się wiele legend, m.in. o tym, że zbiornik jest połączony podziemną rzeką z Wisłą, a na jego dnie znajduje się zatopiona wiele lat temu karczma.

♦ Jezioro Solińskie – największy w Polsce sztuczny zbiornik retencyjno-energetyczny, położony w miejscowości Solina, w województwie podkarpackim. To jedna z najbardziej popularnych atrakcji turystycznych w tej części kraju. Na brzegach zbiornika jest kilka ośrodków rekreacyjnych, a także Polańczyk, czyli znana miejscowość uzdrowiskowa. Przy Jeziorze Solińskim znajduje się zapora. Turyści mogą spacerować po jej koronie, a także zwiedzić wnętrze, przyglądając się w ten sposób pracy elektrowni. Miejsce jest polecane miłośnikom żeglowania, cisza motorowa sprawia, że nie zobaczymy tu hałaśliwych motorówek (poza tymi należącymi do służb, m.in. policji). W sezonie letnim po wodach jeziora kursuje kilka statków turystycznych. Nierzadko Jezioro Solińskie to obowiązkowy przystanek w drodze do miejscowości położonych w Bieszczadach. Będąc na zaporze, można podziwiać bieszczadzkie szczyty.

Jak przygotować się na wyjazd nad jezioro?

Wyjazd nad jezioro może być bardzo udany i relaksujący, pod warunkiem, że właściwie się do niego przygotujemy. To bardzo dobre miejsce zarówno do wypoczynku na brzegu, jak i wielu aktywności fizycznych, a nierzadko też do biwakowania czy wędkowania. Co warto ze sobą zabrać? Przydatne będą w szczególności kosmetyki z odpowiednio wysokim filtrem UV, przeciwdeszczowa kurtka, koce i ręczniki, środek odstraszający owady czy mała apteczka. Zależnie od tego, jaki typ wypoczynku preferujemy, należy zapakować też np. książki do przeczytania, sprzęt sportowy (np. zestaw do badmintona) lub gry planszowe. Do przechowywania niezbędnych przedmiotów przyda się dobry i solidny plecak turystyczny. To niezbędny element wyposażenia, zwłaszcza dla osób, które planują odwiedzić znane jezioro, a przy okazji wędrować po górach lub zwiedzić pobliskie atrakcje.

Wczasy nad jeziorem mają kilka istotnych zalet. Na większości zbiorników wodnych na terenie naszego kraju można żeglować, pływać kajakami lub rowerkami wodnymi, a także swobodnie wypoczywać na plaży. Pobyt w takim miejscu to bardzo dobra okazja do tego, aby przeczytać książkę lub po prostu wypocząć z rodziną, z dala od miejskiego zgiełku i zanieczyszczonego powietrza. Godnych uwagi miejsc jest w Polsce bardzo wiele, dlatego każdy powinien z łatwością znaleźć takie odpowiadające jego potrzebom.